UP TGT Sanskrit Model Paper 2022

सभी रूपकों का सामान्य लक्षण किस रूपक के समान है
(A) भाण
(B) प्रहसन
(C) प्रकरण
(D) नाटक
Answer
नाटक
स्वप्नवासवदत्तम् नाटक में कुल कितने अंक हैं?
(A) पाँच
(B) छः
(C) सात
(D) आठ
Answer
छः
संस्कृत नाट्यशास्त्र में रूपक के कितने भेद हैं?
(A) 8
(B) 10
(C) 12
(D) 14
Answer
10
संस्कृत नाट्यशास्त्र में उपरूपकों के कितने भेद हैं?
(A) 10
(B) 14
(C) 18
(D) 22
Answer
18
निम्नलिखित में से किसका मत है कि संस्कृत नाटकों की उत्पत्ति ‘स्वांगवाद’ से हुई है?
(A) प्रो. हिलब्रान्ड
(B) स्टेन कोनो
(C) उपरोक्त दोनों
(D) डॉ. विशेल
Answer
उपरोक्त दोनों
किसने यह विचार व्यक्त किया कि ‘पुत्तलिका नृत्य’ से नाटकों की उत्पत्ति हुई?
(A) प्रो. रिजवे
(B) प्रो. ल्यूडर्स
(C) प्रो. विन्डिश
(D) डॉ. विशेल
Answer
डॉ. विशेल
‘प्रयाग प्रशस्ति’ किसकी रचना है?
(A) प्रवरसेन
(B) हलायुध
(C) हरिषेण
(D) बाणभट्ट
Answer
हरिषेण
यजुर्वेद का प्रतिपाद्य विषय है
(A) ज्ञान
(B) कर्मकांड
(C) स्तुति
(D) गान
Answer
कर्मकांड
जैमिनि शाखा किस वेद से संबंधित है?
(A) ऋग्वेद
(B) यजुर्वेद
(C) सामवेद
(D) अथर्ववेद
Answer
सामवेद
‘अहवर्यु’ से युक्त वेद है
(A) ऋग्वेद
(B) यजुर्वेद
(C) अथर्ववेद
(D) सामवेद
Answer
यजुर्वेद
‘आपरितोषाद् विदुषां साधु न मन्ये प्रयोग विज्ञानम्’ यह सूक्ति किस ग्रन्थ से संबंधित है?
(A) उत्तररामचरितम्
(B) महाभारत
(C) अभिज्ञानशाकुन्तलम्
(D) किरातार्जुनीयम्
Answer
अभिज्ञानशाकुन्तलम्
गण्डकस्थोपरि पिण्डकः संवृत्त है
(A) सूक्ति
(B) काव्यलक्षण
(C) मुहावरा
(D) उपरोक्त में से कोई नहीं
Answer
मुहावरा
दुष्यन्त की मन:स्थिति जानने के लिए मेनका ने अपनी किस सखी को भेजा था?
(A) सान्नुमती
(B) उर्वशी
(C) रम्भा
(D) तिलोत्तमा
Answer
सान्नुमती
‘गंङ्गयां घोष’ का लक्ष्यार्थ है
(A) गायां तटे घोषः
(B) घोष प्रान्तवाहिन्यां गङ्गयाम्
(C) घोषे शीतत्व-पाषाणत्वम्
(D) गङ्गाजल प्रवाहे घोषः
Answer
गायां तटे घोषः
‘कमलमिव भनोज्ञं मुखम्’ में कौन-सा अलंकार है
(A) उपमा
(B) रूपक
(C) उत्प्रेक्षा
(D) यमक
Answer
उपमा
‘मेघे माघे गतं वयंः’ यह सूक्ति किस विद्वान् के द्वारा कही गयी है?
(A) मल्लिनाथ सूरि
(B) राजशेखर
(C) वल्लभदेव
(D) माघ
Answer
मल्लिनाथ सूरि
‘विक्रमोर्वशीयम्’ का नायक है?
(A) विक्रमादित्य
(B) अग्निमित्र
(C) विक्रम
(D) पुरुरवा
Answer
पुरुरवा
‘राघवविलास’ किसकी रचना है?
(A) राजशेखर
(B) कुन्तक
(C) भरत
(D) विश्वनाथ
Answer
विश्वनाथ
पाणिनीय शिक्षा में ध्वनियाँ कितने सर्गों में विभक्त हैं?
(A) चार
(B) पाँच
(C) छः
(D) सात
Answer
पाँच
मैत्रेय विदूषक किस नाटक से संबद्ध है?
(A) मृच्छकटिकम्
(B) मालविकाग्निमित्रम्
(C) चारूदत्तम्
(D) स्वप्नवासवदत्तम्
Answer
चारूदत्तम्
‘घोषावती वीणा’ का संबंध किस नाटक से है?
(A) चारूदत्तम्
(B) मृच्छकटिकम्
(C) महावीरचरितम्
(D) स्वप्नवासवदत्तम्
Answer
स्वप्नवासवदत्तम्
किस स्थान पर शकुन्तला की अंगूठी गिरी-
(A) मार्ग
(B) कण्वाश्रम
(C) प्रभासतीर्थ
(D) शचीतीर्थ
Answer
शचीतीर्थ

प्रस्तुतं गद्यांशमाधारीकृत्य प्रश्न संख्या 98 तः 104 पर्यन्तं प्रश्नाः सामाधेयाः –
एकादा कश्चित् मुनिः कस्मिंश्चित् तडागे स्नानरतः आसीत् ।
स्नानसमये कश्चित् क्षुद्रसर्पः तस्याञ्जलौ अपतत्। किञ्चिद् भतः मुनिवरः अपृच्छत्-“कोर्भवान्” इति। सर्पः अवदत्-“सपोऽहम्” । तत् श्रुत्वा मुनिवरः पुनः अपृच्छत्-“इति। मुनिवरः स्वदोषं ज्ञात्वा लज्जितः अभवत्। सः ज्ञातवान् यत् अवश्यमयं कश्चन् महापुरुषः विद्यान च वर्तते। पतञ्जले जीवन वृत्तान्त-विषये अन्याः अपि काश्चन किंवदन्त्यः सन्ति। पतन्जले: व्याकरणरमहाभाष्यकम् आकरग्रन्थः वर्तग्ते। तस्य योगविषयकः अपि विलक्षणग्रन्थः वर्तते। पतञ्जले : व्याकरणविषये यावान् अधिकारः असीत् तावान् अधिकार : योगे आयुर्वेदे अपि आसीत्।

सर्पः कुत्र अपतत् ?
(A) हस्ते
(B) अञ्जलौ
(C) मुखे
(D) शिरसि
Answer
मुखे
“उक्तवान्” इत्यत्र कः प्रत्ययः?
(A) क्तवतु
(B) क्त
(C) मतुप्
(D) वतुप्
Answer
मतुप्
‘पतञ्जलिः’ इत्यत्र कः सन्धिविच्छेदः?
(A) पत् + अञ्जलिः
(B) पंत + जलिः
(C) पतत् + अञ्जलिः
(D) पतम् + अञ्जलिः
Answer
पंत + जलिः

Leave a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Scroll to Top