Class 8 Sanskrit Chapter 9 – सप्तभगिन्यः
NCERT Solutions For Class 8 Sanskrit Chapter 9 सप्तभगिन्यः – ऐसे छात्र जो कक्षा 8 संस्कृत विषय की परीक्षाओं में अच्छे अंक प्राप्त करना चाहते है उनके लिए यहां पर एनसीईआरटी कक्षा 8 संस्कृत अध्याय 9 (सप्तभगिन्यः) के लिए सलूशन दिया गया है.यह जो NCERT Solution For Class 8 Sanskrit ‘रुचिरा भाग-3‘ Chapter 9 Saptbhaginya दिया गया है वह आसन भाषा में दिया है .ताकि विद्यार्थी को पढने में कोई दिक्कत न आए . इसकी मदद से आप अपनी परीक्षा में अछे अंक प्राप्त कर सकते है.इसलिए आपClass 8th Sanskrit Chapter 1 सप्तभगिन्यःके प्रश्न उत्तरों को ध्यान से पढिए ,यह आपके लिए फायदेमंद होंगे.
| Class | 8 |
| Subject | Sanskrit |
| Book | रुचिरा |
| Chapter Number | 9 |
| Chapter Name | सप्तभगिन्यः |
NCERT Solutions For Class 8 Sanskrit Chapter 9 सप्तभगिन्यः
अभ्यासः
सुप्रभातम् महत्त्वाधायिनी पर्वपरम्पराभिः
चतुर्विंशतिः द्विसप्ततितमे वंशवृक्षनिर्मितानाम्
सप्तभगिन्यः प्राकृतिकसम्पद्भिः वंशोद्योगोऽयम्
गुणगौरवदृष्ट्या पुष्पस्तबकसदृशानि अन्ताराष्ट्रियख्यातिम्
उत्तरम्- छात्राः अध्यापकस्य/अध्यापिकायाः सहायतया स्वयमेव कुर्वन्तु।
(क) अस्माकं देशे कति राज्यानि सन्ति?
(ख) प्राचीनेतिहासे काः स्वाधीनाः आसन् ?
(ग) केषां समवायः ‘सप्तभगिन्यः’ इति कथ्यते?
(घ) अस्माकं देशे कति केन्द्रशासितप्रदेशाः सन्ति?
(ङ) सप्तभगिनी-प्रदेशे कः उद्योगः सर्वप्रमुखः?
उत्तरम्-
(क) अष्टविंशतिः,
(ख) सप्तभगिन्यः,
(ग) अरुणाचलप्रदेश मिजोरम मेघालयादिसप्तराज्यानाम्,
(घ) अष्ट,
(ङ) वंशोद्योगः।
(क) भगिनीसप्तके कानि राज्यानि सन्ति?
(ख) इमानि राज्यानि सप्तभगिन्यः इति किमर्थं कथ्यन्ते?
(ग) सप्तभगिनी प्रदेशे के निवसन्ति?
(घ) एतत्प्रादेशिकाः कैः निष्णाताः सन्ति? ।
(ङ) वंशवृक्षवस्तूनाम् उपयोगः कुत्र क्रियते?
उत्तरम्-
(क) भगिनीसप्तके अरुणाचलः, असमः, मणिपुरमः, मिजोरमः, मेघालयः, नगालैण्डः, त्रिपुरा चेति इमानि राज्यानि सन्ति।
(ख) सामाजिक-सांस्कृतिक परिदृश्यानां साम्याद् इमानि राज्यानि सप्तभगिन्यः इति कथ्यन्ते।
(ग) सप्तभगिनी प्रदेशे गारो-खासी-नगा-मिजो-प्रभृतयः बहवः जनजातीयाः निवसन्ति।
(घ) एतत्प्रादेशिकाः बहुभाषिभिः समन्विताः पर्वपरम्परामिः परिपूताः स्वलीलाकलाभिश्च निणाताः सन्ति।
(ङ) वंशवृक्षवस्तूनाम् उपयोगः सप्तभगिनी प्रदेशे क्रियते।
(क) वयं स्वदेशस्य राज्यानां विषये ज्ञातुमिच्छामि।
(ख) सप्तभगिन्यः प्राचीनेतिहासे प्रायः स्वाधीनाः एव दृष्टाः ।
(ग) प्रदेशेऽस्मिन् हस्तशिल्पानां बाहुल्यं वर्तते।
(घ) एतानि राज्यानि तु भ्रमणार्थं स्वर्णसदृशानि।
उत्तरम्-
(क) वयं कस्य राज्यानां विषये ज्ञातुमिच्छामि?
(ख) के प्राचीनेतिहासे प्रायः स्वाधीनाः एव दृष्टाः?
(ग) प्रदेशेऽस्मिन् केषां बाहुल्यं वर्तते?
(घ) एतानि राज्यानि तु भ्रमणार्थं कीदृशानि? ..
(क) ‘महोदये! मे भगिनी कथयति’–अत्र ‘मे’ इति सर्वनामपदं कस्यै प्रयुक्तम्?
(ख) सामाजिक सांस्कृतिकपरिदृश्यानां साम्याद् इमानि उक्तोपाधिना प्रथितानि-अस्मिन् वाक्ये प्रथितानि इति क्रियापदस्य कर्तृपदं किम् ? ।
(ग) एतेषां राज्यानां पुनः सङ्घटनम् विहितम्-अत्र ‘सङ्घटनम् ‘इति कर्तृपदस्य क्रियापदं किम् ? ।
(घ) अत्र वंशवृक्षाणां प्राचुर्यम् विद्यते-अस्मात् वाक्यात् ‘अल्पता’ इति पदस्य विपरीतार्थकं पदं चित्वा लिखत।
(ङ) ‘क्षेत्रपरिमाणैः इमानि लघूनि वर्तन्ते’ वाक्यात् ‘सन्ति’ इति क्रियापदस्य समानार्थकपदं चित्वा लिखत।
उत्तरम्-
(क) ‘मे’ इति सर्वनाम पदं ‘स्वरायै’ प्रयुक्तम्।।
(ख) ‘प्रथितानि’ इति क्रिया पदस्य कर्त पदम् ‘इमानि’ अस्ति।
(ग) ‘सङ्घटनम्’ इति कर्तृ पदस्य क्रियापदम् ‘विहितम्’ इति पदम् अस्ति।
(घ) ‘अल्पता’ इति पदस्य विपरीतार्थक पदम् ‘प्राचुर्यम्’ इति पदम् अस्ति।
(ङ) ‘सन्ति’ इति क्रिया पदस्य समानार्थकपदं ‘वर्तन्ते’ इति अस्ति।
(पाठ में से देखकर तद्भव शब्दों को संस्कृत में लिखिए)
तद्भव-पदानि संस्कृत-पदानि
यथा- सात सप्त
बहिन …………
संगठन …………
बाँस …………
आज …………
खेत …………
उत्तरम्-
तद्भव-पदानि संस्कृत-पदानि
यथा- सात सप्त
बहिन भगिनी
संगठन सङ्घटनम्
बाँस वंशः
आज अद्य
खेत क्षेत्रम्
(भिन्न प्रकृति वाले पद चुनिए)
(क) गच्छति, पठति, धावति, अहसत्, क्रीडति।
(ख) छात्रः, सेवकः, शिक्षकः, लेखिका, क्रीडकः ।
(ग) पत्रम्, मित्रम्, पुष्पम्, आम्रः, फलम्।
(घ) व्याघ्रः, भल्लूकः, गजः, कपोतः, शाखा, वृषभः, सिंहः।
(ङ) पृथिवी, वसुन्धरा, धरित्री, यानम्, वसुधा।
उत्तरम्-
(क) अहसत्, (ख) लेखिका, (ग) आम्रः, (घ) कपोतः, (ङ) यानम्।
(विशेष्यों के साथ विशेषणों का उचित मिलान कीजिए)
विशेष्य-पदानि विशेषण-पदानि
अयम् संस्कृतिः
संस्कृतिविशिष्टायाम् इतिहासे
महत्त्वाधायिनी प्रदेशः
प्राचीने समवायः
एकः भारतभूमौ
उत्तरम्-
विशेष्य-पदानि विशेषण-पदानि
अयम् प्रदेशः
संस्कृतिविशिष्टायाम् भारतभूमौ
महत्त्वाधायिनी संस्कृतिः
प्राचीने इतिहासे
एकः समवायः
सप्तभगिन्यः के बहुविकल्पीय प्रश्नोत्तर
अधोलिखित प्रश्नों के उत्तर के लिए दिए गए चार विकल्पों में से एक सही विकल्प का चयन करके लिखिए
(क) चतुर्विंशतिः
(ख) पञ्चविंशतिः
(ग) अष्टविंशतिः
(घ) सप्त
उत्तरम्- अष्टविंशतिः
(क) प्रदेशः
(ख) देशाः
(ग) केन्द्रशासितप्रदेशाः
(घ) राज्याः
उत्तरम्- केन्द्रशासितप्रदेशाः
(क) सप्तप्रदेशः
(ख) सप्तकेन्द्रः
(ग) सप्तराज्यः
(घ) सप्तभगिन्यः
उत्तरम्- सप्तभगिन्यः
(क) सप्तभगिनीप्रदेशे
(ख) असमप्रदेशे
(ग) अरुणाचलप्रदेशे
(घ) त्रिपुराप्रदेशे
उत्तरम्- सप्तभगिनीप्रदेशे
(क) भाता
(ख) भ्रात
(ग) भ्राता
(घ) भ्रात्र
उत्तरम्- भ्राता
(क) रहितम्
(ख) सहितम्
(ग) नहितम्
(घ) अविहितम्
उत्तरम्- अविहितम्
(क) एकत्रः
(ख) असमवायः
(ग) समूहः
(घ) ससमवायः
उत्तरम्- समूहः
(क) अष्टाविंशतिराज्यानाम्
(ख) सप्तराज्यानाम्
(ग) पञ्चविंशतिराज्यानाम्
(घ) चतुर्विंशतिराज्यानाम्
उत्तरम्- सप्तराज्यानाम्
(क) राज्यसप्तकं
(ख) प्रदेशासप्तकं
(ग) देशसप्तकं
(घ) भगिनीसप्तकं
उत्तरम्- भगिनीसप्तकं
(क) हस्तशिल्पानाम्
(ख) शिल्पकलानाम्
(ग) साहित्यकलानाम्
(घ) संगीतकलानाम्
उत्तरम्- हस्तशिल्पानाम्
(क) खलु
(ख) इव
(ग) विना
(घ) नूनम्
उत्तरम्- खलु
(क) एव
(ख) इव
(ग) अपि
(घ) यत्र
उत्तरम्- अपि
(क) कुशल हैं
(ख) नियुक्त हैं
(ग) उपस्थित हैं
(घ) बैठे हैं
उत्तरम् कुशल हैं
(क) खेतम्
(ख) क्षेत्रम्
(ग) हलं
(घ) कृषकं
उत्तरम्- क्षेत्रम्
(क) सुप्रभातम् इति पदे कः उपसर्गः?
(ख) ‘मत्रयं’ इति पदस्य कः अर्थः?
(ग) ‘नूनम अस्ति एव’ धातु-अव्यय च पृथक् कुरुत।
(घ) ‘रम्या’ इति पदे का विभक्तिः ?
उत्तरम्- (क) सु, (ख) मिजोरम, मेघालय, मणिपुर (ग) धातु-अस्ति अव्यय-नूनम् एव (घ) तृतीया।
इस पोस्ट में आपको class 8 sanskrit chapter 9 mcq Class 8 Sanskrit Ruchira Chapter 9 सप्तभगिन्यः. अभ्यासः. प्रश्न Class 8 Sanskrit Chapter 9 Ruchira Saptbhaginya Question NCERT Solutions for Class 8 Sanskrit Chapter 9 सप्तभगिन्यः Class 8 Maths Chapter 9 Algebraic Expressions and Identities Class 8 Sanskrit Chapter 9 Multiple Choice Questions से संबंधित पूरी जानकारी दी गई है अगर इसके बारे में आपका कोई भी सवाल या सुझाव हो तो नीचे कमेंट करके हम से जरूर पूछें और अगर आपको यह जानकारी फायदेमंद लगे तो अपने दोस्तों के साथ शेयर जरूर करें